DÜNYANIN EN BÜYÜK TİCARET VE İLİM KÖPRÜSÜ İPEK YOLU

DÜNYANIN EN BÜYÜK TİCARET VE İLİM KÖPRÜSÜ “İPEK YOLU”

Yüzyıllar boyunca stratejik önemde bir tekstil ürünü olan ipek kumaşı, Romalılar ve Mısırlılar gibi büyük devletler tarafından Çinlilerden tedarik edilerek, kullanılmıştır. Çin’e ipek almak için çıkılan güzergah, ipek yolu olarak adlandırılıyordu. UNESCO, 2014 yılında yolun Çangan-Tanrı Dağları Güzergâhını, 2023’de de Zarafşan-Karakum Koridorunu dünya mirası ilan etmiştir. Ortaçağ döneminde Çin bölgesinin ipek ve baharatlarına büyük ilgi gösteren Avrupalı tüccarlar, ipek yolu üzerinden gelerek Asya’nın bu iki varlığını Avrupa Ülkelerine taşıyorlardı. Bu ticaret sayesinde Asya Kıtası ve Çin, tüm dünyanın yakından tanıdığı bir ülke haline gelmiştir. Çin’den baharat ve ipeklerini yükleyen tüccarlar, Avrupa’ya dönmek için 2 farklı güzergah kullanırlardı.  Şian kentinden Özbekistan’ın Kaşgar kentine kadar tek yoldu. Yolcular buradan sonra Afganistan üzerinden Hazar denizi güzergahını kullanabilirler ya da Karakum dağlarını izleyerek, İran üzerinden Anadolu’ya ulaşabilirlerdi. Buradan sonra da isterlerse deniz yoluyla devam edebilirler, ya da Trakya üzerinden kara yolunda ilerleyip Avrupa’ya ulaşırlardı.  Çin hanedanlığının batıya doğru genişlemesi sonucu oluşan ipek yolu, 2000 yıldan fazla bir geçmişi ile tarihi süreç içerisinde gelmiş geçmiş en köklü geçiş güzergahıdır. Ana kullanım amacı, ticaret kervanlarının ulaşımını sağlamak olan yol, aynı zamanda kültürlerin ve medeniyetlerin tanıştığı bir birleşme noktası olmuştur. Başta ipek olmak üzere değerli taşlar ve baharat ürünlerinin taşındığı binlerce kilometrelik bu ticaret yolu, Asya ile Avrupa’yı birbiriyle tanıştırma görevi de görmüştür. Bağımsız Türk Devletleri tarafından 1990’lı yıllarda bazı noktaları onarılarak yeniden ziyarete açılan İpek yolu, bu ülkelerin turizm gelirlerine ciddi katkılar sunmaya başladı. Çin’e gelen kervanlar genellikle altın, değerli taş ve cam getirip, dönüşte ise yanlarına seramik, baharat, ipek kumaş, kürk, vernik, yeşim taşı ve demir türü ürünleri almışlardır.  Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek ziyarete açılan, ipek yolu güzergahındaki kervansaraylar, şunlardır:

Sarı Han (Nevşehir)

Alay Han (Aksaray)

Sultan Hanı (Aksaray)

Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı (Malatya)

Çardak Han (Denizli)

Susuz Han (Burdur)

Alara Han (Antalya)

 

Günümüzde de Asya’yı Avrupa’ya bağlayacak 141 bin kilometrelik hızlı tren yolu çalışmaları devam ediyor. 28 ülkeyi birbirine bağlayacak demir ağların kurulumu bittiği zaman, Londra’dan trene binen herkes, Çin’e kadar gidebilme imkanına kavuşmuş olacak.