Evde Bitki Bakımının Önemli Noktaları Nelerdir?

Evde Bitki Bakımının Önemli Noktaları Nelerdir? 

Merhaba sevgili okurum, 

Bitkiler bildiğiniz üzere bize enerji veren müthiş canlılardır ama bazılarımız için bitki bakmak zor bir iş gibi görülebilir. Aslında dikkat etmemiz gereken birkaç tane önemli püf noktası var bende bugün araştırmalarım dahilinde size bu önemli püf noktalarını vermek istiyorum. 

Bitkileri Tanıma 

Bitkimizi satın aldığımız zaman ismini , ana vatanının neresi olduğunu , çok yıllık mı , tek yıllık bir bitki mi olduğunu öğrenip ismine göre araştırma yapan oldukça önemlidir. Her bitkinin ihtiyacı birbiriyle aynı olmuyor. Dikkat etmemiz gereken noktalar özellikle güneş ihtiyacı, nem ihtiyacı , toprak ihtiyacı bitkinin türüne göre değişiklik gösteren şeylerdir. 

Işık İhtiyacı 

Bitkilerin çok büyük bir kısmı kaktüsler ve sukulentler gibi kurak bölgelerden gelen bitkiler hariç direkt güneş ışığından çok hoşlanmazlar. Peki direkt güneş ışığı ne demek? Işığı odaya bir tülün arkasından almıyorsa , direkt odanın içine giriyorsa ve bitkinin üzerine düşüyorsa buna direkt güneş ışığı diyoruz. Bunu önlemek için şunları yapabiliriz: 

• Bitkinizi pencereden 1-1,5 metre ileriye koyarsanız, 
• İnce bir tülden güneş ışığı almasınız sağlarsanız, 

Direkt güneş ışığının önüne geçmiş olursunuz. Kaktüsler ve sukulentler hariç onlarında yine ihtiyaçlarına göre güneş ışığı alacak bir odaya koymak önemli .  

Örneğin sabah güneşi alan bir oda güneşi kısa alır yani günün 1,1,5 saati direkt güneş ışığı almak pek çok bitkinin istediği şeylerdir. Genel olarak bitkilerinizi doğu cephesindeki bir odaya koymaya dikkat ederken , kaktüsleri ve sukulentleri batı cephesinde daha çok güneş ışığı alacak bir odaya koymanız önemlidir.  

Toprak Seçimi 

Her bitkinin toprak ihtiyacı birbirinden farklıdır. Örneğin kaktüs ve sukulent toprağı olarak ayrılan toprak kumlu ve drenajı yüksek bir topraktır. Genel amaçlı kullanılan topraklar kaktüs ve sukulentleri mutsuz edebilir. Bir diğer farklı toprak ihtiyacına sahip olan bitkimiz orkidedir . Orkide toprağı ağaç kabuklarından oluşan ve doğal ortamını taklit eden bir tür topraktır . Eğer genel amaçlı bitki topraklarını orkideler için kullanırsanız orkidenin kökleri boğulur , nefes alamaz ve maalesef bitkiniz çürür. Bir diğer toprak türü ise aslında bir çok bitkinin ihtiyacını karşılayan içerisinde çoğu zaman perlit bulunan (su tutucu özelliği olan) , kimi zaman vermikülit bulunan ( bitkinin köklerini besleyecek materyaller bulunan) genel kullanım amaçlı bitki torağı dediğimiz topraklardır. Bu toprakların içerisinde ufak lifler görmeniz mümkündür. Bu lifler bitkinin nemini muhafaza edebilmesi için suyu tutar. Güzel , kaliteli bir toprak tercih ederseniz bitkinizin uzun süre ihtiyaç duyacağı vitaminlerini , besinlerini topraktan almasını sağlayabilirsiniz.  

   

Saksı Seçimi 

Öncelikle bitkilerimize saksı seçerken delikli olması oldukça önemlidir. Çünkü bitkinizi suladığınız zaman su altından akıp gitmezse ve bitkinin kökünde kalırsa bitkinin kökünün çürümesine neden olabilir. Ama eğer güzel dekoratif saksılar kullanmak istiyorsanız ilk başta bitkinizi altı delik olan bir saksıya dikip daha sonra bu dekoratif olan saksının içine yerleştirebilirsiniz . Bir diğer saksı seçeneği ise toprak saksılardır. Toprak saksılar bitkilerin nefes almasını sağlıyorlar ama eğer toprak saksı kullanacaksanız dikkat etmeniz gereken önemli bir nokta toprak saksı hızlı kuruduğu için sulama sıklığını artırmalısınız. Plastik bir saksı içerisinde haftada bir kere suluyorsanız , toprak saksı içerisinde beş günde bir gibi iki gün öne alarak sulama yapabilirsiniz.  

Sulama 

Sulama yaparken dikkat etmemiz gereken birkaç önemli nokta var, 

• İlk olarak kışın sulama yaparken bitkiler oda sıcaklığında su ister. Çok soğuk ya da sıcak suyla sulama yaparsanız bitkiyi şoka sokarsınız. Bitkiler bundan hiç hoşlanmaz ve muhtemelen yapraklarını döker.  
• Yazın ise biraz daha serin ama asla soğuk olmayan bir su kullanmanız gerekir. 
• Suyunuzu temiz içme suyundan kullanmanızı öneriyorum. Çeşme suyunun içerisindeki mineraller zaman içerisinde bitkilerin topraklarında birikebilir. Bitkilerinizde beyaz birikintiler bulunuyorsa muhtemelen kullandığınız sudan kaynaklı olabilir. Eğer çok fazla bitkiniz varsa ve içme suyu kullanamıyorsanız , akşamdan çeşme suyunu kaynatarak dinlendirebilirsiniz.  
• Sularken dipten sulama yapmalı ve saksının altındaki deliklerinden su akana kadar bol sulama yapmalısınız. Eğer az miktarda sulama yaparsanız bitkinin alt kökleri kuru kalır ve zaman içerisinde bitkinizi kaybedebilirsiniz.  
• Bitki bakımı yaparken en büyük problemlerden bir tanesi fazla sulama yapmanız ya da alttaki tabakta su kalmasıdır. Bundan dolayı sulama yaptıktan sonra alt tabaklardaki suyu mutlaka boşaltmalısınız.  

Nem ve Sıcaklık 

Eğer evinizde kalorifer peteklerine yakın ya da klimanın hava akışının önünde bir bitki varsa o bitki strese girer ve muhtemelen o bitkiyi kaybedersiniz. Isı kaynaklarından uzakta bir bakım yapmanız gerekir. Bir diğer önemli nokta ise nem . Kışın ev içerisinde sıcaklıktan kaynaklı nem oranının düşmesine bağlı özellikle tropik türler nemli bir ortamda yaşadıklarından dolayı evde de aynı koşulu bulmak isterler. Bunu sağlamak için kaloriferlerinize suluk asabilirsiniz . 

Bitkinin Yerini Değiştirme 

Bitkilerinizde yer değiştirmeyi çok sık yapmamanız lazım. Bitkinizi evinize ilk yerleştirirken , ihtiyaçlarına göre bir yer belirledikten sonra ani yer değişikliklerini sık sık yapmamalısınız. Bitkiler strese girebilirler ve muhtemelen de yapraklarını döküyorsa strese girdiğini gösterir. Sık sık yerlerini değiştirmemeye özen göstermek gerekiyor.  

Yaprak Temizliği 

Bitkiler doğal ortamlarındayken rüzgar görüyorlar, yağmur yağabiliyor dolayısıyla doğal ortamlarındayken yapraklarında biriken her şey akıp gidiyor ama evimizde aynı şey söz konusu olmuyor. Bitkilerin yapraklarını temizlemeyi de sıklıkla unutabiliyoruz. Bitki yapraklarını temizlemediğiniz zaman fotosentez kapasitesini azaltmış oluyoruz ve bitkinin büyümesini engelliyoruz. Bitkilerinizin yapraklarını zaman zaman nemli bir bez kullanarak yavaşça, asla zarar vermeden , damarlarını takip ederek temizleyebilirsiniz. Bitkilerinizin yapraklarının dokusu size onu nasıl temizleyeceğiniz hakkında fikir verir. Örneğin menekşenin yaprakları biraz daha dokuludur ve tüylüdür. Menekşeler gibi dokulu bitkilerinizi ufak , yumuşak fırçalarla yavaşça , zarar vermeden temizleyebilirsiniz. Bu sayede bitkilerin fotosentez yapma kapasitesini artırmış olacaksınız.  

 

Gübreleme 

Gübreleme yapmak için bitkinin uyanmasını beklemeniz lazım . Bitkilerin çoğu kış aylarında ve sonbahardan kışa dönen aylarda uykuda olurlar . Uykuda olan bitkinin gelişimi durur , uzun süre kendisini dinlenmeye alır daha sonra ilkbahar aylarında yeni tomurcuklar vererek , yeni yapraklar , yeni sürgünler vererek yeniden gelişim aşamasına girer. Gübreleme işlemini bitkiler uyandıktan sonra ilkbahar aylarında yapmanız lazım. Gübre ihtiyacını da bitkinize göre seçmeniz lazım .  

Budama 

Budama yapmak demek bitkinin ihtiyacı olan besini büyüme ihtimali daha yüksek olan kısımlarına aktarmak demektir. Dolayısıyla sararan yapraklar, zamanı geçmiş çiçekler , bitkinin formunu bozacak ani büyümeler göstermiş minik filizler bu formu korumak için ve daha uzun yaşamasını sağlamak için dönem , dönem budama yapmanız gerekir . Budama yapmak için bitkinin çiçeklerini açmasını ve dökmesini beklemelisiniz. Ondan sonra bitkinin gövdeyle birleştiği kısımdan keskin bir budama makası kullanarak budama yapabilirsiniz. Eğer çiçeksiz bir bitkiyse tüm yıl aslında budama yapabilirsiniz ama kış ayları daha uygundur .  

 

Saksı Değişimi 

Dikkat etmemiz gereken diğer önemli bir nokta saksı değişimidir. Mart, Nisan , Mayıs aylarında saksı değişimi yapabilirsiniz. Saksı değişimi yaparken dikkat etmemiz gereken noktalar ise saksının altından köklerin çıkmaya başladığını görüyorsanız birer boy büyüterek saksılarınızı 2 yılda bir değiştirmek makul olacaktır.