Olimpiyat Oyunları ya da kısa adıyla Olimpiyatlar, Yaz ve Kış Oyunları olmak üzere iki ayrı kategoride, dört yılda bir düzenlenen uluslararası spor müsabakaları organizasyonudur. Dünyanın en kapsamlı bu spor etkinliklerine 200 ün üzerinde ülke katılım göstermektedir. Olimpiyat oyunlarının kökeni MÖ 8. yüzyılda Olimpiya’da gerçekleştirilen antik oyunlardır. Bugünkü yapısına olimpiyat oyunları, 1896 yılında, Pierre de Coubertin’in Uluslararası Olimpiyat Komitesini kurmasıyla kavuşur. Oyunların aksaklığa uğradığı yıllar I. Dünya Savaşına denk gelen 1916’daki oyunlar ve II. Dünya Savaşı dolayısıyla ertelenen 1940 ve 1944 yıllarıdır. Bu dönem daha sonra 1992 1994 yıllarında düzenlenen olimpiyat oyunları ile telafi edilir. Olimpiyat Oyunlarında 13.000’in üzerinde sporcu, 400’den fazla kategoride mücadele eder. İlk sırayı alan sporcu Altın, ikinci sırayı alan sporcu gümüş ve üçüncü olan sporcu bronz madalya ile ödüllendirilir.
Tarihi Yunan mitolojisine kadar uzanan olimpiyat oyunlarının tam olarak ne zaman başladığı bilinmiyor. Modern anlamda temelleri 1892 yılında atılan etkinliğin, 23 Haziran 1894’te toplanan Uluslararası Olimpiyat Komitesinin 13 ülke ve 79 temsilci ile aldığı kararla 1896’da Atina’da düzenlenmesine karar verilir. Böylelikle olimpiyatlar, Uluslararası Olimpiyat Komitesinin yönetiminde Atina’da başlamış olur . Bu olimpiyatlara 14 ülkeden 241 sporcu katılım sağlar ve 43 yarışta mücadele edilir. Olimpiyat oyunlarının dünyada uyandırdığı yankı, Yunan halkı ve hükûmetinde büyük bir memnuniyete sebep olur. Olimpiyat oyunlarının büyük bir etki uyandırmasından dolayı kalıcı olarak Atina’da gerçekleşmesi olimpiyat komitesinden istenir. Ancak Uluslararası Olimpiyat Komitesi bu isteği kabul etmez ve organizasyonun uluslararası kimliğe kavuşması gerektiğini istedikleri için ikinci olimpiyatların Paris’te düzenlenmesine karar verir. İlerleyen dönemde olimpiyat oyunları yaz ve kış oyunları olarak iki ana kategoride düzenlenir. Yaz oyunları, ilk kez 1908 yılında modern inşası ile dikkat çeken White City Stadyumu’nda düzenlenmiştir. Stadyumdaki tribünlerin bir kısmı kapalıdır, maraton pisti ve 50 bin kişilik seyirci kapasitesi ile stat o dönemin sembolü olmuştur. Uluslararası Olimpiyat Komitesi birçok kış sporlarını da kapsayacak şekilde bir etkinlik düşünür. IOC tarafından 1921’de Lozan’da düzenlenen Olimpiyat Kongresi’nde Yaz Olimpiyatlarının yanına Kış Olimpiyatlarının da eklenmesine karar verilir. 1924’te Fransa’nın Chamonix bölgesinde sadece kış sporlarının olduğu 11 gün sürecek kış olimpiyatlarının ilki, başarıyla gerçekleştirilir. 1992 Kış Olimpiyatları’na kadar Yaz ve Kış Olimpiyatları birlikte düzenlenmiştir. 1994 yılından itibaren iki olimpiyat kategorisi de birbirinden ayrılarak 2 yıl arayla düzenlenmeye başlar.
Yaz Olimpiyat oyunları 26 spor dalındaki 20 farklı disipline ve 300’e yakın yarışa ev sahipliği yapıyor. Örnek olarak Güreş sporu sadece olimpiyatlarda Grekoromen ve serbest stil olarak iki ayrı dalda düzenlenir. Kış Olimpiyat oyunlarındaysa 15 spor dalı bulunur. Olimpiyat Oyunları’ndaki tüm spor branşlarının dünyada yaygın olarak oynanma şartı mevcuttur. Örneğin, ABD’de yaygın olarak oynanan beyzbol oyunu, olimpiyat kategorisinde bulunmaz, çünkü olimpik spor olması için en az 25 ülkede oynanıyor olması gerekir. Bu olimpiyat oyunlarının genel kurallarından biridir. Olimpiyatlarda yarışabilmenin ilk koşulu Olimpik liyakat’tır. Liyakat kuralları farklı sporlara göre değişiklik gösterdiğinden dolayı bu yetki Uluslararası Spor Federasyonlarına bırakılmıştır. Bir sporcunun olimpik liyakat’a sahip olduğuna yani olimpiyatta o spor branşını temsil kabiliyetini taşıdığına, ülkenin Ulusal Olimpiyat Komitesi ve Ulusal Spor Federasyonu karar verir. Son olimpiyat oyunları Japonya’nın başkenti Tokyo’da, 2021 yılında düzenlenmiştir.
Kaynakça:
- Athens 1896, The International Olympic Committee. 30 Mayıs 2014
- Olimpiyatlarda yeni dönem!. Milliyet. 8 Aralık 2014
- Durántez, Conrado (Nisan–Mayıs 1997). “The Olympic Movement, a twentieth-century phenomenon”
- “St. Louis gets Olympic Games; International Committee Sanctions the Change for the World’s Fair in 1904” (PDF). The New York Times.
Bir yanıt bırakın