Afrodisias Antik Kenti
Afrodisias Antik Kenti / Aydın
Afrodisias Antik Kenti , günümüz Aydın ilinin, Karacasu ilçesine bağlı Geyre Mahallesi sınırları içinde yer alır. Aphrodisias’ın bulunduğu alan, Menderes Irmağı’nın bir kolu olan Dandalaz Çayı’nın oluşturduğu vadidedir. Deniz seviyesinden yaklaşık 600 metre yükseklikte yel alan kent, büyük bir platoyu kaplayacak şekilde inşa edilmiştir. Afrodisias Antik Kenti, Tarih boyunca içinde bulunduğu vadinin tüm doğal güzellikleri ile anılmış. Antik Dönemde kentin inşası için gereken malzemeler, kuzeydeki Babadağ eteklerinde yer alan mermer ocaklarından getirilmiştir. Şehrin yerleşim tarihi yaklaşık MÖ 5. bin yıllarının ortalarıdır. Aphrodisias, MÖ 6. yüzyılda küçük bir köy konumunda iken bu durum MÖ 2. Yüzyılda değişir. Menderes Vadisi’ndeki yoğun şehirleşmeyle birlikte kent, polis devlet statüsüne kavuşur. MÖ 1. yüzyılda Roma imparatorluğu ile yakın ilişkileri olan Aphrodisias, Roma İmparatoru Octavian tarafından özel şehir statüsüne yükseltilip, koruma altına alınır. Roma Senatosu tarafından MÖ 39 yılında vergi muafiyeti ve özerklik sağlanan Afrodisias Kenti, bu dönemden itibaren hızla gelişmeye başlar.
Aphrodisias kentinde Geç Helenistik Dönemden Roma ve Bizans dönemlerine kadar süren yoğun kalıntılar mevcuttur. Büyük ölçüde mermerden yapılmış yapıların ve kabartma türü yazıtların en nadide örnekleri şehrin genel yapısını süsler niteliktedir. Aphrodisias kentinin bir diğer özelliği de MS 1.-5. yüzyıllar arasında bütün Akdeniz dünyasında ün yapmış heykeltıraşların en görkemli eserlerinin yine burada olmasıdır. Şehir, en canlı sosyal yaşama ulaştığı dönemde, adeta bir sanatçı merkezi hüviyetine bürünür. Mermer ocaklarının kente çok yakın olması, Aphrodisias’ın mermer heykel sanatında bir merkez haline gelmesine neden olur. Tüm mermer işçiliği ile üretilen yapılar kendi alanlarında birer sanat eseri değerindedir. Bu özelliği sayesinde şehir Roma İmparatorluğu’nun Asya eyaletindeki mimari çalışmalarını yürüttüğü bir üs konumuna erişir. Şehir, dönemin mermer sanatı ve mimarisinin tüm yönleriyle gelişmesini sağlayan kentlerden biri olmuştur. Şehre adını veren ve şehir kimliğinin oluşmasını sağlayan Aphrodite kutsal alanı, kentin tüm Akdeniz Havzasında geniş bir kültürel ağ kurmasını sağlar. Bu özelliklerinden ötürü Aphrodisias Antik Kenti, 2-3 km. kuzey doğusundaki mermer ocaklarıyla birlikte 2017 yılında, Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Antik Roma Hamamı, Agora, kent tapınağı, stadyum ve 8.000 kişilik tiyatro, kentin en ilgi çekici yapılarıdır. Ayrıca, Roma- Bizans dönemlerinde yapılan surlar, akropol ve odeon da yine günümüze kadar varlığını koruyarak gelen yapılardır. Kente Aydın istikametinden varmak isteyenler, Nazilli ilçesini geçerek, Kuyucak yönünde ilerleyebilirler, yaklaşık 15 km sonra antik kente varılmış olacaktır. Antalya yönünden şehre varmak için Denizli Tavas güzergahını takip etmek gerekir. Ayrıca, yaz aylarında Karacasu ilçesinden saat başı Aphrodisias kentine dolmuş kalkmaktadır.
