BİTLİS AHLAT SELÇUKLU MEZARLIĞI
BİTLİS AHLAT SELÇUKLU MEZARLIĞI
Bitlis’in Ahlat ilçe sınırlarında bulunan Selçuklu mezarlığı, Türk İslam tarihinin en büyük İslam mezarlığıdır. Bugün açık hava müzesi niteliğinde olan mezarlık, dünyanın farklı bölgelerinden gelmiş ziyaretçilerden yoğun ilgi görmeye devam ediyor. Bölge UNESCO geçici dünya mirası listesine de alınmıştır. Farklı ölçülerde yaklaşık 8200 mezar taşının bulunduğu alan, yaklaşık 210 dönümlük bir sahaya yayılmıştır. En ilgi çekici mezar bölmeleri ise sanduka biçiminde olanlardır. Mezarlıktaki kabirlerin 118 adeti ise anıt mezar biçimindedir. Orta Asya Türk mezar geleneğinin izlerini de taşıyan mezarlıkta, yer altına kazılarak oluşturulmuş, özel lahit kabirler bulunmuştur. Yaklaşık 1000 yıllık bir geçmişe sahip olan bölge, Ermeniler, Rojekîler, Dilmaçoğulları, Saltuklular, Ahlatşahlar, Mervânîler, Bedlîs Beyliği, Eyyubîler, Selçuklular ve Osmanlılar tarafından mezar yeri olarak kullanılmıştır. Müslüman kabirlerinin yanı sıra Hristiyan ve Ezidi kabirlerinin varlığı da mezarlık içerisinde tespit edilmiştir. Arkeolojik inceleme merkezi ile tüm bilgileri paylaşan mezarlık yönetimi, bu tarihi eser hakkındaki tüm bilgilerin arşivlenmesini sağlamıştır. 3,5 metre yüksekliğinde ince işliğe sahip şahideler, mezarlık içerisindeki en ilgi çeken yapılardır. Kültür Bakanlığı ve Yüzüncü Yıl Üniversitesinin 2010 yılında başlattığı çalışmalar sonucunda yaklaşık 700 mezarın kitabe çözümlemesi tamamlanarak incelemeye açıldı. Ahlak Selçuklu Mezarlığının en dikkat çeken tarafı, mezar taşlarının oldukça yüksek ve kalın taşlardan oluşmasıdır. Geometrik şekiller ve çeşitli figürler ile süslenmiş mezar taşları, genel olarak dikdörtgen biçimindedir. Orta Asya Kültürüne ait Ejder, Palme ve kandil kabartmaları, mezar taşları üzerindeki en dikkat çekici figürdür. Selçuklu mezarlığı açık hava müzesi, Kültür ve sanat gezilerine katılım yoluyla ya da müze kart edinerek, yılın her günü gezilebilir.
