IHLARA VADİSİ

IHLARA VADİSİ / AKSARAY

Ihlara vadisi, doğa, tarih ve sanatsal yapıların bir araya geldiği nadir tabiat güzelliklerindedir. Tarihi kayıtlarda Peristremma olarak geçen vadi, Aksaray ilinin Güzelyurt ilçesinde bulunmaktadır. 18 kilometre uzunluğa sahip vadi,  içerisinde binlerce doğal hayatı barındırır. Dünya kanyonları arasında önemli bir yere sahip olan Ihlara Vadisi için pek çok ülkeden yılın hemen hemen her günü ziyaretçiler gelmektedir. Diğer kanyonlardan önemli farkı, yüzyıllarca içerisindeki insan hayatının devam etmiş olmasıdır. Vadinin canlılığını sağlayan Menendiz nehri, günümüzde de Ihlara’nın can suyu olmaya devem ediyor. Nehir boyunca ilerlerken vadinin kayaçlarına ve mağaralarına yapılmış evler hemen göze çarpar. Vadi içindeki kaya oymaları ve kayaç Kiliseler dünyanın sayılı tarihi eserleri arasında sayılıyor.

Ihlara vadisi, Hasan Dağından püsküren volkanik kalıntıların açtığı girintiler üzerinden menendiz çayının binlerce yıl akarak, derin oyuklar açması sonucu oluşmuş doğal bir yapıdır. Menendiz nehri, vadi boyunca ilerleyerek, birbirinden ilgi çekici doğal oluşumlar meydana getirmiştir. Melendiz dağından akarak birleşen ırmaklar, Mamasın barajında toplanmaktadır. Vadinin kuş uçuşu 10 km olan uzaklığı, menendiz nehrinin 30 adet menderes oluşturması sonucu 18 km’ye çıkmıştır. Birbirinden uzun kıvrımlar halinde akan nehir sonucunda Ihlara Vadisi, uzun duvarlar biçimindeki tepeleri ve yemyeşil kıyılarıyla eşi benzeri olmayan bir yapıya bürünmüştür. Bu yanıyla vadi sanki kendi içine kapanmış saklı bir kent görünümüne sahiptir. Vadinin yamaçları yeşil bitki örtüsü yönünden oldukça zengindir. Bu özelliği vadiyi içinde bulunduğu iç Anadolu’nun ikliminden ayırır ve Akdeniz iklimine daha yakın kılar. Bu mikro iklim özelliği, Ihlara vadisinde Antep fıstığı başta olmak üzere pek çok Akdeniz iklimi ürününün yetiştirilebilmesini sağlamıştır.

Ihlara vadisi içinde kayalar içerisine oyulmuş Freskli Kiliseler ilk günkü konumlarında korunuyor. Kayaların kolayca oyulabilmesi sayesinde içerlerine yapılan Kiliseler, Ihlara vadisinin girişinden başlayarak, 14 km boyunca devam eder ve Selimiye kısmında sona erer. Kilise ve şapeller, Hristiyanlığın ilk günlerinden kalan yapılardır.  Tarihi yapılar, Ihlara vadisinde iki döneme ayrılarak sınıflandırılmıştır. Ihlara vadisindeki tarihi eserler ve sanatsal çalışmalar Kapadokya tipi olarak adlandırılırken, Belisırma bölümündeki eserler ise Bizans dönemi çalışmaları olarak kodlanmıştır. Ihlara bölgesi kiliseleri şunlardır

• Direkli Kilise (976-1025)
• Pürenli Seki Kilisesi 10.yüzyıl başında yapımına başlanmıştır
• Saint Georges (1283-1295)
• Karanlık Kale Kilisesi 10.-11.yüzyıllar arasında inşa edilmiştir

Bizans dönemine ait kiliseler:

• Ala Kilise
• Çanlı Kilise (Akhisar)
• Karagedik Kilisesi

Bölgedeki dini hayat 1924 nüfus mübadelesini takiben sona ermiştir. Yapılar yalnızca müze statüsünde ziyarete açıktır.

Ihlara vadisi, Aksaray merkezine yaklaşık 35 km uzaklıktadır. Şehir merkezinden saat başı Ihlara kasabasına toplu taşıma araçları hareket ediyor. Bu araçlara binerek, vadinin başladığı noktaya kadar gidilebilir.