KIZILDENİZİN SAKLI GÜZELLİKLERİ

26 Kasım 2023 Hakan Ataseven

Kızıldeniz, Afrika ile Arap Yarımadası arasında yer alan Hint Okyanusu’na bağlı bir denizdir. Şap olarak isimlendirilmiş mercan kayalıklarından dolayı yerel halk, Kızıldeniz’e “Şap Denizi” de demektedir. Denizin uzunluğu 2000 km olarak ölçülüdür, bazı kaynaklarda 1900 km ya da 2350 km diye de geçer. Kuzey Mısır’daki Süveyş Kanalının açılmasıyla Akdeniz’e açılan bir kolu oluşur. Arap Yarımadasının ucundaki Babü’l Mendep boğazıyla Hint Okyanusu’na bağlanır. Kuzey istikametteki Sina Yarımadası, Kızıldeniz’i ikiye böler. Kızıldeniz isminin, mevsim geçişlerinde çoğalan Trichodesmium erythraeum isimli bir tür yosundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Çevre kıyılardaki mineral yüklü kızıl renkli dağların denize isim babası olabileceği de bir diğer varsayımdır.

Kızıldeniz faunası oldukça zengin bir yaşama sahiptir. Denizaltı yaşamı üremeye çok elverişli olduğu için çok sayıda deniz canlısı denizde varlığını sürdürmektedir. Denizin zemini yeraltından çıkan magma ile doludur. Bu lavlarla birlikte çok fazla bitkisel planktonlar denize karışarak besin kaynağı oluşturur. Denizin tuzluluk oranı ‰ (binde) 44 seviyesindedir. Bu oran pek çok denizdeki tuz oranından fazladır. Kutsal metinlerde Kızıldeniz, büyük bir hadisenin tam merkezinde yer alır. Kıssaya göre Hz. Musa, İsrail oğulları ile birlikte Mısır’dan çıkar, Firavun ise orduları ile peşlerindedir. Denizin tam ortasına gelindiği esnada Hz Musa, Kızıldeniz’e asası ile vurmuş ve deniz ikiye yarılmıştır. İsrail oğullarıyla birlikte Hz Musa karşıya geçtikten sonra onları takip eden Firavun ve askerlerinin üzerine Kızıldeniz kapanır. Kapanan denizin altında kalan Firavun ve askerleri boğulurlar.

Kızıldeniz’in Tevrat’taki adı “Yam Suf” yani “Sazlıklar Denizi” dir. İngilizce “Sea of Reeds” olarak çevrilen sazlıklar denizi adı, zamanla değişerek, (Red Sea) “Kızıldeniz” adını alır. Denizin bugünkü bilinen ismi için en fazla kabul gören düşünce, budur. Kızıldeniz’in sınır komşuları şunlardır:

Doğu kıyısında: Suudi Arabistan- Yemen
Kuzey kıyısında: Mısır- Ürdün- İsrail
Güney kıyısında: Cibuti- Eritre- Somali
Batı kıyısında: Sudan- Eritre- Mısır

Dini metinlerde büyük bir hadisenin ev sahibi olarak geçen Kızıldeniz, gizemli ışıltısı ve doğal güzelliği ile Hint Okyanusuna doğru akmaya devam ediyor.

Kaynakça: