Ülkemizin, tarım, madencilik ve el sanatları alanında üretilmiş, dünyada eşi olmayan değerleri, tek tek coğrafi işaret ile belirlenip, küresel marka haline getirildi. Coğrafi işaret uygulaması başladığı günden bu zamana kadar 5 kategoride sınıflandırıldı, bunlar: Maden, Hayvan, el sanatları, tarım ve gıdadır. Coğrafi işaret kısaca, yöreye ait bir değerin ortaya koyduğu katma değerdir. Bu değerlerin daha farklı mecralarda tanınabilmesi için coğrafi işaret uygulamasına başlanılmıştır. Coğrafi işaret, mahreç adı, menşei ve amblem olmak üzere 3 bölümden oluşuyor. Ülkemizin her biri küresel bir marka haline gelmiş coğrafi değerleri şöyledir:
Maden Kategorisi:
Coğrafi İşaret: Afyon Mermeri /Tescil No: 114 : Kolay şekil alması, cila ile çok güzel parlayabilmesi bu mermeri dünya çapında marka haline getirmiştir.
Coğrafi İşaret: Oltu Taşı / Tescil No: 192: yer altının birkaç metre altında yatay olarak dizilimde olan Oltu taşı, siyah kehribar olarak da bilinir. sağlamlığı ve kolay şekil alabilmesi sayesinde pek çok el sanatı üretiminde ana malzeme olarak kullanılır.
Bunun yanında maden kategorisinde coğrafi işaret almış diğer elementler, Eskişehir Lüle Taşı, Amasya Beji Mermeri, Denizli Traverteni, Çubuk Agat Taşı ve Bayburt Taşıdır.
Hayvan Kategorisi: bu kategorinin tek işaretli değeri Kars Türk Çoban Köpeğidir. Yetiştiği bölgeler Kars, Ardahan, Artvin, Erzurum, Ağrı ve Iğdır yöreleri olan bu köpek cinsi, saflığı tescil edilmiş bir ırktır. Bölgenin şartlarına oldukça uyumlu, iri yapılı ve oldukça güçlü koruyucu dürtülere sahip çoban köpeğidir.
( Kars Çoban KÖpeği)El sanatları Kategorisi: birbirinden güzel ve detaylarla dolu el sanatları ürünlerimiz, tüm dünya pazarlarında artan bir ilgiyle karşı karşıyadır. El sanatının öne çıkan ürünleri, Yahyalı El Halısı, Amasya Semaveri, Senirkent Gelin Fesi, Uluborlu Çeki Oyası, Evrenye Bıçağı ve Taşpınar El Halısıdır. Coğrafi işaret almaya uygun görülen diğer el sanatı ürünleri ise şunlardır: Bayat Türkmen Kilimi, Yağcı Bedir El Halısı, Tapan Bıçağı, Antep Kutnu Kumaşı, Nallıhan Örtmesi, Kahramanmaraş Oyma Çeyiz Sandığı, Bursa Bıçağı, Çarşamba Sekiz Köşe Kasketi.
Tarım ürünleri kategorisi: bu kategoride ürünler ülke tarımının zenginliğini ve verimliliğini sembolize eder. Türkiye’nin hemen hemen her yöresinde coğrafi işaret almış bir tarım ürünü bulunuyor, bunlar:
- Amasya Misket Elması: Oldukça tatlı ve lezzetli yöreye özgü küçük tip elma çeşididir.
- Antep Fıstığı: Katma değer oranı oldukça yüksek bir tarım ürünüdür. Tatlılardan yemeklere kadar pek çok yemek çeşidinde kullanılır.
- Isparta Gülü: ünü tüm dünyaya yayılmış olan Isparta Gülü, kozmetik sektörünün vaz geçilmez hammaddelerindendir.
- Taşköprü Sarımsağı: aroması ve lezzeti ile Ülke tarımının baş köşesinde yer alan ürünlerdendir. Ana vatanı Kastamonu’dur.
- Kalecik Karası Üzümü: buruk tadı ve damakta bıraktığı yoğun aroma ile içecek ve yemek sektörünün favorisidir. Ankara’nın kalecik ilçesinde üretilmektedir.
- Akşehir Kirazı: iri yapısı ve kendine özgü tadıyla dünya çapında yüksek beğeniye sahiptir. Konya-Akşehir ve Afyon Sultandağı ilçeleri, Bu meyvenin üretildiği merkezlerdir.
- Bursa Siyah İnciri: diğer incir türlerine göre daha koyu bir görünümde olan Bursa İnciri coğrafi işarete hak kazanmış değerlerimizdendir.
- Anamur Muzu: Mersin yöresinde yetişen bu muz çeşidi, ince kabuklu ve küçüktür. Buna karşılık oldukça yoğun bir aroması vardır.
- Diyarbakır Karpuzu: iri yapısı ile dünya çapında bir şöhreti olan Diyarbakır karpuzu lezzeti ile de yaz sofralarının vazgeçilmezidir.
- Malatya Kayısısı: Malatya ve civarındaki bahçelerde yetişen bu kayısı türü hem şehrin ekonomisinde hem de ülke tarımında oldukça önemli bir paya sahiptir. Kurutulan çeşidi yaz kış afiyetle tüketilir.
- Çorum Leblebisi: Çorum’un kendine has toprak yapısında yetişen nohutların yöreye özgü pişirme teknikleri kavrularak elde edilmiş lezzetidir. Ülke çapında yüksek tüketim oranına sahip bir üründür.
Bu ürünlerin haricinde, Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini, Kozan Portakalı, Çağlayancerit Cevizi, Kırkağaç Kavunu, Giresun fındığı, Çelikhan Tütünü, Erbaa yaprağı ve Finike portakalı da yine coğrafi işaret alan ürünlerdir.
Gıda Kategorisi:
Ülkemizin birbirinden lezzetli gıda ürünlerinin birçoğu coğrafi işaret almaya hak kazanmıştır, bu ürünler şöyle listelenebilir:
- Kilis Zeytinyağı
- Kayseri Sucuğu
- Oltu Cağ Kebabı
- Çubuk Turşusu
- Adana Kol Böreği
- Samsun Simidi
- Adana Kebabı
- Kars Kaşarı
- Beypazarı Kurusu
- Afyon Kaymağı
- Maraş Dondurması
- Ayvalık Zeytinyağı
- İnegöl Köfte
- Ankara Simidi
- Edirne Tava Ciğeri
- Bursa Kestane Şekeri
- Kayseri Pastırması
- Pervari Balı
Bir yanıt bırakın